Het pensioenakkoord (zucht)

Laten we duidelijk zijn: als het aan FNV Havens zou hebben gelegen, zou het pensioenakkoord van 2019 er a anders hebben uitgezien. Maar in de uitwerking van het pensioenakkoord heeft FNV kansen laten liggen. Misschien niet eens zo zeer in alle afspraken over pensioenfondsen, rekenrente, kortingen en indexeringen. Dat deel van het pensioenakkoord is overigens voor de haven niet zo heel belangrijk, omdat de meeste leden van FNV Havens te maken hebben met verzekerde pensioenregelingen en niet met pensioenfondsen. Wel als het gaat over regelingen voor mensen met “zwaar werk”. Bij FNV Havens is zelfs sprake van enige irritatie omdat door alle onderhandelaars in de media telkens gedaan wordt alsof voor mensen met zwaar werk wèl iets is geregeld.

Minister Koolmees, de werkgevers en de FNV-top zeggen allemaal dat mensen met zwaar werk nu eerder kunnen stoppen. Zij wijzen erop dat nu drie jaar lang € 21.200 per jaar door de werkgever boetevrij mag worden uitgekeerd aan werknemers die voor hun AOW-leeftijd willen stoppen. Maar:

1. De werkgever mag het bedrag boetevrij betalen, maar is dat niet verplicht. Dat betekent een knokpartij aan de cao-tafels om dat te regelen.

2. FNV Havens vindt het bedrag (ongeveer een AOW-uitkering voor alleenstaanden) te laag om fatsoenlijk van te leven. Niet voor niets sluiten wij in heel Nederland pensioenregelingen af om de AOW aan te vullen. Als een werknemer meer wil dan die een uitkering ter hoogte van de AOW, kan hij zijn eigen pensioenpot aanspreken. Maar dat leidt tot een lagere pensioenuitkering als hij wel de AOW-leeftijd heeft bereikt.

3. Eerder stoppen betekent dat die pensioenpot in de laatste jaren niet meer wordt gevuld. Daardoor is er een “dubbele aanslag” op het pensioen van de werknemer die eerder wil stoppen. Dit is één van de vier of vijf maatregelen die onder een kopje “zwaar werk” was opgenomen in het pensioenakkoord en in de uitwerking ervan. Maar de uitwerking van die maatregelen biedt in de praktijk nauwelijks handvatten voor havenwerkers om echt eerder te stoppen. Zie voor een compleet overzicht het pamflet van het sectorbestuur dat eerder deze maand is verspreid.

Een heel klein lichtpuntje Het ledenparlement heeft op 4 juli jl. ingestemd met de uitwerking van het pensioenakkoord. Maar in die vergadering is ook een motie ingediend, die door het FNV-bestuur onverkort is overgenomen. Daarmee zegt het bestuur: u hoeft hier niet over te stemmen, wij gaan met deze motie aan de slag. En hoe luidde die motie? Het ledenparlement van FNV, bijeen op 4 juli 2020 Overwegende dat

  • de uitwerking van het pensioenakkoord 2019 zeker een aantal goede elementen bevat voor wat betreft het nieuwe pensioencontract;
  • de afspraken uit het pensioenakkoord 2019 met betrekking tot de AOW-leeftijd gehandhaafd moeten blijven;
  • FNV leden recht hebben op een betere uitwerking van de afspraken met betrekking tot zwaar werk die ook deel uitmaakten van het pensioenakkoord 2019;
  • geeft het bestuur de opdracht
  • om alles in het werk te zetten om alsnog te bereiken dat de RVU-boetevrijstelling voor een hoger bedrag per jaar (anderhalf keer het modaal inkomen) geldt, zodat het maken van cao-afspraken over eerder stoppen minder wordt belemmerd;
  • om alles in het werk te zetten om het adagium “45 jaar werken is genoeg” te realiseren;
  • om alles in het werk te zetten om alsnog te bereiken dat toeslagen voor zwaar werk belastingvrij kunnen worden ingezet voor eerder stoppen;
  • om alles in het werk te zetten om de € 250 miljoen per jaar die besteed kan worden aan Duurzame Inzetbaarheid en het oplossen van knelpunten voor eerder stoppen, ten goede te laten komen aan sectoren en bedrijven waarin cao-afspraken zijn gemaakt over zwaar werk en duurzame inzetbaarheid. Ook al haalde dit de kranten niet, het FNV-bestuur erkent dus zelf ook dat er nog werk aan de winkel is om voor leden met zwaar werk, die vooraan stonden bij de acties in het voorjaar van 2019, nog echt iets te gaan regelen. FNV Havens zal dit sowieso blijven volgen. FNV Havens gaat zelf aan de slag We kunnen echter niet wachten tot het bestuur de beloften in de motie in daden heeft omgezet, laat staan op het resultaat daarvan. We zullen verder nadenken over en werken aan eigen plannen om in de havensector tot haalbare afspraken te komen die eerder stoppen – met een fatsoenlijk inkomen – mogelijk te maken. Daarbij zullen we natuurlijk gebruik proberen te maken van de mogelijkheden die het pensioenakkoord wel biedt. Maar dan een regeling die de nadelen van de afspraken in het pensioenakkoord ondervangt. Een goed doordacht plan is natuurlijk het begin van succes. Je kunt op je vingers natellen, dat daar geld voor nodig is. Misschien kan SVBPVH (de stichting die het geld beheert dat is teruggehaald bij AEGON en Optas) daarbij nog een beetje helpen. Maar ook werkgevers zullen over de brug moeten komen. Dat is ook in hun eigen belang, want zij zijn ook niet blij met havenwerkers op ver gevorderde leeftijd die van alles beginnen te mankeren en die het zelf niet meer zien zitten. Bovendien: ze hadden ons ook kunnen steunen door net als wij te pleiten voor een structurele bijdrage van de overheid. En als werkgevers over de brug moeten komen, betekent dat waarschijnlijk dat de leden van FNV Havens zelf nog aan de bak zullen moeten.

We houden jullie op de hoogte!